മോസ്കോ: ശീതയുദ്ധം അവസാനിപ്പിച്ച, സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ അവസാനത്തെ പ്രസിഡന്റ് മിഖായേല് ഗോര്ബച്ചേവ് അന്തരിച്ചു. 91 വയസായിരുന്നു. റഷ്യയിലെ സെന്ട്രല് ക്ലിനിക്കല് ഹോസ്പിറ്റലില് ചികിത്സയിലിരിക്കെ ചൊവ്വാഴ്ചയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ അന്ത്യം. ആശുപത്രിയെ ഉദ്ധരിച്ച് റഷ്യന് വാര്ത്താഏജന്സികളാണ് മരണവിവരം പുറത്തുവിട്ടത്. ദീര്ഘനാളായി അസുഖബാധിതനായിരുന്നു. ഗോര്ബച്ചേവിന്റെ നിര്യാണത്തില് റഷ്യന് പ്രസിഡന്റ് വ്ലാഡിമിര് പുട്ടിന് അനുശോചിച്ചു. 1999-ല് രക്താര്ബുദം ബാധിച്ച് മരിച്ച ഭാര്യ റെയ്സയുടെ അടുത്തായി മോസ്കോയിലെ നോവോഡെവിച്ചി സെമിത്തേരിയില് അദ്ദേഹത്തെ സംസ്കരിക്കുമെന്ന് ടാസ് വാര്ത്താ ഏജന്സി അറിയിച്ചു.
ശീതയുദ്ധം അവസാനിപ്പിച്ചെങ്കിലും സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ തകര്ച്ച തടയുന്നതില് ഗോര്ബച്ചേവ് പരാജയപ്പെട്ടിരുന്നു,. രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിനു ശേഷം യൂറോപ്പിനെ വിഭജിച്ച ഇരുമ്പുമറ നീക്കം ചെയ്യാനും ജര്മ്മനിയുടെ പുനരേകീകരണം കൊണ്ടുവരാനും അമേരിക്കയുമായി ആയുധം കുറയ്ക്കല് കരാറുകളും പാശ്ചാത്യ ശക്തികളുമായുള്ള പങ്കാളിത്തവും ഉണ്ടാക്കാനും ഗോര്ബച്ചെവിന് കഴിഞ്ഞിരുന്നു, കിഴക്ക്-പടിഞ്ഞാറന് ബന്ധങ്ങളിലെ സമൂലമായ മാറ്റങ്ങളില് അദ്ദേഹം വഹിച്ച പ്രധാന പങ്കിന്’ 1990-ല് അദ്ദേഹത്തിന് സമാധാനത്തിനുള്ള നോബല് സമ്മാനം ലഭിച്ചു.
സോവിയറ്റ് യൂണിയനും യു.എസും ബ്രിട്ടനും ഉള്പ്പെടെയുള്ള പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങള് തമ്മിലുള്ള സംഘര്ഷങ്ങളുടെ കാലഘട്ടമായ 1991-ല് ശീതയുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള സാഹചര്യങ്ങള് സൃഷ്ടിച്ച പരിഷ്കരണ ശില്പിയായാണ് അദ്ദേഹം അറിയപ്പെടുന്നത്.
നിലവില് റഷ്യയുടെ ഭാഗമായ പ്രിവോയ്ലിയില് 1931 മാര്ച്ച് 2 നാണ് മിഖായേല് സെര്ജെയ്വിച്ച് ഗോര്ബച്ചേവിന്റെ ജനനം. 1985 മുതല് 1991 വരെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്ട്ടി ഓഫ് സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ജനറല് സെക്രട്ടറിയായി പ്രവര്ത്തിച്ച ഗോര്ബച്ചേവ് 1990- 1991 കാലയളവില് സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ പ്രസിഡന്റായി. രാജ്യത്തെ രാഷ്ട്രീയ വ്യവസ്ഥയെ കൂടുതല് ജനാധിപത്യവല്ക്കരിക്കാനും സാമ്പത്തിക ഘടനയെ കൂടുതല് വികേന്ദ്രീകരിക്കാനുമുള്ള ഗോര്ബച്ചേവിന്റെ പരിശ്രമങ്ങളാണ് 1991 ല് സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ തകര്ച്ചക്ക് കാരണമായത്.
സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ കിഴക്കന് യൂറോപ്പിലെ ആധിപത്യം അവസാനിപ്പിച്ചത് ഗോര്ബച്ചേവ് ആണ്. കര്ഷക കുടുംബത്തിലായിരുന്നു ഗോര്ബവ്വേവിന്റെ ജനനം. 1946 ല് തന്നെ യുവ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സംഘടനയായ കോംസമോളില് അംഗത്വമെടുത്തു. 1952 ല് മോസ്കോ സ്റ്റേറ്റ് സര്വകലാശാലയില് നിയമ പഠനം ആരംഭിച്ചപ്പോഴാണ് അദ്ദേഹം ഔദ്യോഗികമായി കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്ട്ടിയുടെ ഭാഗമാവുന്നത്. 1955 ല് നിയമത്തില് ബിരുദം കരസ്ഥമാക്കിയ ഇദ്ദേഹം കോംസമോളില് വ്യത്യസ്ത പദവികള് അലങ്കരിച്ചിട്ടുണ്ട്. 1970 ല് ഗോര്ബച്ചേവ് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്ട്ടിയുടെ ആദ്യത്തെ റീജിയണ് സെക്രട്ടറിയായി ചുമതലയേറ്റു.
1971ലാണ് ഗോര്ബച്ചേവ് സോവിയറ്റ് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാര്ട്ടിയുടെ സെന്ട്രല് കമ്മിറ്റി അംഗമാവുന്നത്. ശേഷം 1978 ല് അദ്ദേഹം പാര്ട്ടിയുടെ അഗ്രികള്ച്ചര് സെക്രട്ടറിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടു. 1979 പോളിറ്റ്ബ്യൂറോയുടെ കാന്റിഡേറ്റ് മെമ്പറായ ഇദ്ദേഹം 1980 ലാണ് മുഴുവന് സമയ മെമ്പറാകുന്നത്.
ഗോര്ബച്ചേവിന്റെ രാഷ്ട്രീയ വളര്ച്ചക്ക് പിന്നില് മുതിര്ന്ന പാര്ട്ടി പ്രത്യയശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്ന മിഖായില് സുസ്ലോവിന്റെ പങ്ക് വളരെ പ്രധാനമാണ്. യൂറി അന്ത്രോപോവ് പാര്ട്ടി ജെനറല് സെക്രട്ടറി ആയിരുന്ന പതിനഞ്ച് മാസം (198284) ഏറ്റവും സജീവമായിരുന്ന പോളിറ്റ് ബ്യൂറോ അംഗമായിരുന്നു ഗോര്ബച്ചേവ്.
സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ ഏകാധിപത്യ രീതികള്ക്ക് അന്ത്യം വരുത്തുന്നതിലും കൂടുതല് ജനാധിപത്യമായ രീതികള് നടപ്പിലാക്കുന്നതിലും വളരെ വിജയകരമായിരുന്നു ഗോര്ബച്ചേവ്. എന്നാല് പാര്ട്ടിയിലെ തന്നെ ഒരുപാട് പേര് അദ്ദേഹത്തിന്റെ നയങ്ങള്ക്കെതിരായിരുന്നു. ഒരു ഭരണ അട്ടിമറി ശ്രമത്തിന്റെ ഭാഗമായി ഗോര്ബച്ചേവിനെയും കുടുംബത്തെയും വീട്ടു തടങ്കലില് പാര്പ്പിച്ചിരുന്നു
1991 ഡിസംബര് 25 ന് സോവിയറ്റ് യൂണിയന് തകര്തോടെ പ്രസിഡന്റ് സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് രാജി വേക്കേണ്ടി വന്നു ഗോര്ബച്ചേവിന്. 1996 ല് റഷ്യന് പ്രസിഡന്ട് സ്ഥാനത്തേയ്ക്ക് മത്സരിച്ച അദ്ദേഹം ഒരു ശതമാനം വോട്ടു പോലും നേടാനാകാതെ പരാജയപ്പെടുകയും ചെയ്തു.