അദ്വാനിയുടെ തലമുറയുൾപ്പെടെ എണ്ണമറ്റ സിന്ധി ഹിന്ദുക്കൾക്ക് സിന്ധിന്റെ നഷ്ടം വളരെ വേദനാജനകമായിരുന്നു. 'അതിർത്തികൾ മാറിയേക്കാം... സിന്ധ് തിരിച്ചുവന്നേക്കാം'. രാജ്‌നാഥ് സിംഗ്

ഡല്‍ഹി: സിന്ധുമായുള്ള ഇന്ത്യയുടെ നിലനില്‍ക്കുന്ന സാംസ്‌കാരിക ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച് പരാമര്‍ശം നടത്തി പ്രതിരോധ മന്ത്രി രാജ്നാഥ് സിംഗ്.  ഇന്ന് ഈ പ്രദേശം പാകിസ്ഥാന്റെ ഭാഗമായിട്ടും, ഇന്ത്യയുമായുള്ള അതിന്റെ നാഗരിക ബന്ധം അതേപടി നിലനില്‍ക്കുന്നുവെന്നും ഭാവിയില്‍ പുനഃസ്ഥാപിക്കപ്പെടുമെന്നും അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.

ഒരു പൊതുപരിപാടിയില്‍ സംസാരിക്കവെ, രാഷ്ട്രീയ അതിരുകള്‍ കാലക്രമേണ മാറിയേക്കാം, എന്നാല്‍ സാംസ്‌കാരിക സ്വത്വവും പങ്കിട്ട പൈതൃകവും ഭൗമരാഷ്ട്രീയ രേഖകളേക്കാള്‍ വളരെക്കാലം നിലനില്‍ക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം അടിവരയിട്ടു.

'ഇന്ന്, സിന്ധ് ഭൂമി ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമല്ലായിരിക്കാം, പക്ഷേ നാഗരികതയില്‍, സിന്ധ് എപ്പോഴും ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിരിക്കും,' അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

1947ലെ വിഭജന സമയത്ത് സിന്ധ് പ്രവിശ്യ വേര്‍പിരിഞ്ഞതിനെക്കുറിച്ചുള്ള മുന്‍ ആഭ്യന്തരമന്ത്രി എല്‍.കെ. അദ്വാനിയുടെ വൈകാരിക പ്രതിഫലനങ്ങളെ സിംഗ് പരാമര്‍ശിച്ചു.

സിന്ധു നദിയോടുള്ള ആത്മീയ ആദരവ് കാരണം അദ്വാനിയുടെ തലമുറയുള്‍പ്പെടെ എണ്ണമറ്റ സിന്ധി ഹിന്ദുക്കള്‍ക്ക് സിന്ധിന്റെ നഷ്ടം വളരെ വേദനാജനകമായിരുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.

'സിന്ധിലെ പല മുസ്ലീങ്ങളും സിന്ധുനദിയിലെ ജലം മക്കയിലെ ആബ്-ഇ-സംസത്തേക്കാള്‍ പവിത്രമാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചിരുന്നു. ഇത് അദ്വാനിയുടെ ഉദ്ധരണിയാണ്,' രാജ്നാഥ് സിംഗ് പറഞ്ഞു.

പ്രാദേശിക യാഥാര്‍ത്ഥ്യങ്ങളില്‍ മാറ്റങ്ങള്‍ എപ്പോഴും സാധ്യമാണെന്നും ഭാവിയില്‍ അത്ഭുതങ്ങള്‍ നിറഞ്ഞതായിരിക്കുമെന്നും രാജ്നാഥ് സിംഗ് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. 'ഭൂമിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, അതിര്‍ത്തികള്‍ മാറിയേക്കാം.

ആര്‍ക്കറിയാം, നാളെ സിന്ധ് വീണ്ടും ഇന്ത്യയിലേക്ക് മടങ്ങിയേക്കാം. സിന്ധു നദിയെ പവിത്രമായി കരുതുന്ന നമ്മുടെ സിന്ധിലെ ജനങ്ങള്‍ എപ്പോഴും നമ്മുടേതായിരിക്കും. അവര്‍ എവിടെയായിരുന്നാലും, അവര്‍ എപ്പോഴും നമ്മുടേതായിരിക്കും,' അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.