1947ൽ ഇന്ത്യ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയപ്പോൾ, സ്ത്രീകൾക്ക് സമൂഹത്തിൽ നേടിയിരുന്ന സ്ഥാനം വളരെ പരിമിതമായിരുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസാവസരങ്ങളിൽ കുറവ്, തൊഴിൽ മേഖലയിൽ പ്രവേശനത്തിനുള്ള തടസ്സങ്ങൾ, സാമൂഹിക നിയന്ത്രണങ്ങൾ — എല്ലാം സ്ത്രീകളുടെ വളർച്ചയെ തടഞ്ഞു.
പക്ഷേ, 78 വർഷങ്ങളുടെ യാത്ര ഇന്ത്യയിലെ സ്ത്രീകൾക്ക് അപൂർവമായ മുന്നേറ്റം സമ്മാനിച്ചു. ഇന്ന് അവർ രാഷ്ട്രനിർമ്മാണത്തിന്റെ ഓരോ മേഖലയിലും സ്വന്തം മുദ്ര പതിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിന്നു രാഷ്ട്രപതിയിലേക്ക്
സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തര രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രത്തിൽ ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി പ്രധാനമന്ത്രിയായി ലോകശ്രദ്ധ നേടിയപ്പോൾ, ഗ്രാമീണ ഭരണത്തിൽ വനിതകൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകാനുള്ള വാതിൽ തുറന്നത് പഞ്ചായത്ത് രാജ് വ്യവസ്ഥയിലൂടെയായിരുന്നു.
ഇന്നത്തെ കേന്ദ്ര രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിർമ്മല സീതാരാമൻ, സ്മൃതി ഇറാനി പോലുള്ള വനിതാ നേതാക്കൾ സാമ്പത്തിക, പ്രതിരോധ, സാമൂഹിക മേഖലകളിൽ നിർണ്ണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. രാഷ്ട്രപതി സ്ഥാനത്ത് പ്രതിഭാ പാട്ടിലും ഇപ്പോഴത്തെ ദ്രൗപദി മുർമുവും സ്ത്രീശക്തിയുടെ പ്രതീകങ്ങളായി.
കായികരംഗത്തിലെ ധീരവനിതകൾ
മേരിക്കോം, പി.വി. സിന്ധു, സൈനാ നെഹ്വാൾ, മീരാബായി ചാനു, ഹാർമൻപ്രീത് കൗർ — ഇവരുടെ വിജയം ഒളിമ്പിക്സ്, കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസ്, ലോകകപ്പ് തുടങ്ങിയ വേദികളിൽ ഇന്ത്യയുടെ പേരിനെ അഭിമാനത്തോടെ മുഴക്കിച്ചു. വനിതാ ഹോക്കി, ക്രിക്കറ്റ് ടീമുകളുടെ നേട്ടങ്ങളും ഇന്ത്യയുടെ കായിക ചരിത്രത്തിൽ പുതിയ അധ്യായങ്ങൾ എഴുതി.
സായുധസേനയിലെ ധീരവനിതകൾ
ഒരു കാലത്ത് സ്വപ്നം മാത്രമായിരുന്ന പോരാട്ട വിഭാഗങ്ങളിലെ വനിതാ പ്രവേശനം ഇന്ന് യാഥാർത്ഥ്യമായി. യുദ്ധവിമാനങ്ങൾ പറത്തുന്ന പൈലറ്റുകളിൽ നിന്നും നാവികസേനയിലെ ഓഫീസർമാരിലേക്കും വനിതകൾ സൈനിക ശക്തിയുടെ ഭാഗമാകുന്നു.
സംരംഭകത്വത്തിൽ പുതിയ വഴികൾ
ബയോകോൺ സ്ഥാപകയായ കിരൺ മജുമ്ദാർ ഷാ, നൈക സ്ഥാപകയായ ഫാൽഗുനി നായർ — ഇവർ ഇന്ത്യയിലെ വനിതാ സംരംഭകരുടെ വിജയകഥകളുടെ മുൻനിരയിൽ. സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളിൽ നിന്നും കോർപ്പറേറ്റ് ലോകത്തേക്കുമുള്ള വനിതകളുടെ കുതിപ്പ്, സാമ്പത്തിക വളർച്ചയിലും തൊഴിലവസര സൃഷ്ടിയിലും വൻ പങ്ക് വഹിച്ചു.
സമൂഹ മാറ്റത്തിന് നേതൃത്വം
മേധാ പാട്ട്കറിന്റെ നർമദാ ബച്ചാവോ ആന്ദോളൻ, ഗ്രാമീണ മേഖലയിലെ സ്വയംസഹായ സംഘം പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ, വനിതാ വിദ്യാഭ്യാസ, ആരോഗ്യ മേഖലകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന അനേകം സംഘടനകൾ — ഇവ സ്ത്രീകളുടെ സാമൂഹിക പങ്കാളിത്തത്തിന്റെ തെളിവുകളാണ്.
സർക്കാർ പദ്ധതികളുടെ പിന്തുണ
‘ബേറ്റി ബചാവോ, ബേറ്റി പഠാവോ’, ‘സ്ത്രീ ശക്തി പദ്ധതി’, ‘സ്റ്റാൻഡ് അപ് ഇന്ത്യ’ പോലുള്ള പദ്ധതികൾ സ്ത്രീകളുടെ വിദ്യാഭ്യാസ, തൊഴിൽ അവസരങ്ങളിലും സംരംഭക രംഗത്തും വിപ്ലവകരമായ മാറ്റം സൃഷ്ടിച്ചു.
ഇന്ന് ഇന്ത്യയിലെ സ്ത്രീകൾ പരിമിതികളിൽ നിന്ന് പുറത്തേക്ക് ചുവടുവെച്ചു. ആത്മവിശ്വാസത്തോടും സ്വയംപര്യാപ്തതയോടും മുന്നേറുന്നു. അവരുടെ കഥകൾ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ അർത്ഥത്തെ ഓർമ്മപ്പെടുത്തുന്നവയാണ് — സ്വയം ശക്തി, സമത്വം, സ്വപ്നങ്ങൾ നേടാനുള്ള അവകാശം.