അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം, ശാസ്ത്രം, സാങ്കേതിക വിദ്യ; സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് ശേഷം ഇന്ത്യ കൈവരിച്ചത് വന്‍ വികസനനേട്ടം

ഇന്ന് ആഗോളതലത്തില്‍ ശക്തമായ സ്വാധീനമുള്ള രാജ്യമായി ഇന്ത്യ മാറി. സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിയതിന് ശേഷം വളരെയധികം രാജ്യം വളര്‍ന്നിരിക്കുന്നു. അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം, ശാസ്ത്രം, സാങ്കേതിക വിദ്യ, കൂടാതെ മറ്റെല്ലാ മേഖലകളിലും ഇന്ത്യ വികസിച്ചു. ഈ മേഖലകളിലെല്ലാം ഇനിയും ഏറെ വികസിക്കാനുമുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ ഏഴു പതിറ്റാണ്ടിനിടെ വിവിധ മേഖലകളിൽ ഇന്ത്യ കൈവരിച്ച വികസനങ്ങൾ നോക്കാം:

സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ രണ്ട് ഘട്ടങ്ങൾ

തകർന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ, വ്യാപകമായ നിരക്ഷരത, ഞെട്ടിക്കുന്ന ദാരിദ്ര്യം എന്നിവ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യ തുടക്കത്തില്‍ നേരിട്ട പ്രതിസന്ധികളായിരുന്നു. സമകാലിക സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധർ ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക വളർച്ചയുടെ ചരിത്രത്തെ രണ്ട് ഘട്ടങ്ങളായി വിഭജിക്കുന്നു - സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് ശേഷമുള്ള ആദ്യത്തെ 45 വർഷവും സ്വതന്ത്ര കമ്പോള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ ഏകദേശം മൂന്ന് പതിറ്റാണ്ടുകളും.

സാമ്പത്തിക ഉദാരവൽക്കരണത്തിന് മുമ്പുള്ള വർഷങ്ങൾ പ്രധാനമായും അർത്ഥവത്തായ നയങ്ങളുടെ അഭാവം നേരിട്ടിരുന്നു. ഉദാരവൽക്കരണത്തിന്റെയും സ്വകാര്യവൽക്കരണത്തിന്റെയും നയം ആരംഭിച്ചതോടെയാണ് സാമ്പത്തിക പരിഷ്‌കാരങ്ങൾ ഇന്ത്യയുടെ രക്ഷയ്‌ക്കെത്തിയത്.

ഒരു ഫ്ലെക്സിബിൾ ഇൻഡസ്ട്രിയൽ ലൈസൻസിംഗ് പോളിസിയും അയഞ്ഞ എഫ്ഡിഐ പോളിസിയും അന്താരാഷ്ട്ര നിക്ഷേപകരിൽ നിന്ന് നല്ല പ്രതികരണങ്ങൾ നേടിത്തുടങ്ങി. 1991-ലെ സാമ്പത്തിക പരിഷ്‌കാരങ്ങളെത്തുടർന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക വളർച്ചയെ നയിച്ച പ്രധാന ഘടകങ്ങളിൽ വർദ്ധിപ്പിച്ച എഫ്ഡിഐ, വിവരസാങ്കേതികവിദ്യയുടെ സ്വീകാര്യത എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വേഗത്തിൽ വളരുന്ന സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയായി ഇന്ത്യ ഇന്ന് മാറിയിരിക്കുന്നു.

സേവന മേഖലയുടെ വളർച്ച

ടെലികോം, ഇൻഫർമേഷൻ ടെക്‌നോളജി മേഖലകളിൽ രാജ്യത്തിന്റെ സേവന മേഖലയിൽ ഒരു വലിയ വികസനം ദൃശ്യമാണ്. നിരവധി ബഹുരാഷ്ട്ര കമ്പനികൾ അവരുടെ ടെലി സേവനങ്ങളും ഐടി സേവനങ്ങളും ഇന്ത്യയിലേക്ക് ഔട്ട്‌സോഴ്‌സ് ചെയ്യുന്നത് തുടരുന്നു. വിവരസാങ്കേതികവിദ്യയിൽ വൈദഗ്ധ്യം നേടിയത് ആയിരക്കണക്കിന് പുതിയ തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു.

സാമ്പത്തിക സർവേ 2021-22 അനുസരിച്ച്, സേവന മേഖലയാണ് ഇന്ത്യൻ ജിഡിപിയുടെ 50%-ലധികം സംഭാവന ചെയ്യുന്നത്, ഭാവിയിൽ ഈ കണക്കുകൾ വളരുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.

കാർഷിക മേഖലയുടെ വളർച്ച

1950-കൾ മുതൽ, കാർഷിക മേഖലയിലെ പുരോഗതി ഒരു പരിധിവരെ സ്ഥിരതയുള്ളതാണ്. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യപകുതിയിൽ ഈ മേഖല പ്രതിവർഷം 1 ശതമാനം വളർച്ച കൈവരിച്ചു. സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തര കാലഘട്ടത്തിൽ, വളർച്ചാ നിരക്ക് പ്രതിവർഷം 2.6 ശതമാനമായി കുറഞ്ഞു.

കാർഷിക മേഖലകളുടെ വിപുലീകരണവും അത്യുൽപാദനശേഷിയുള്ള വിളകളുടെ അവതരണവും കാർഷികോൽപ്പാദനത്തിന്റെ വളർച്ചയുടെ പ്രധാന ഘടകങ്ങളായിരുന്നു. ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങളെ ആശ്രയിക്കുന്നത് അവസാനിപ്പിക്കാൻ ഈ മേഖലയ്ക്ക് കഴിയും. വിളവിന്റെ കാര്യത്തിലും ഘടനാപരമായ മാറ്റങ്ങളിലും ഇത് പുരോഗമിച്ചു.

ഗവേഷണത്തിലെ സ്ഥിരമായ നിക്ഷേപം, ഭൂപരിഷ്‌കരണം, വായ്പാ സൗകര്യങ്ങളുടെ വ്യാപ്തി വിപുലീകരണം, ഗ്രാമീണ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ മെച്ചപ്പെടുത്തൽ എന്നിവ രാജ്യത്ത് കാർഷിക വിപ്ലവം സൃഷ്ടിച്ച മറ്റ് ചില നിർണ്ണായക ഘടകങ്ങളായിരുന്നു.

കാർഷിക-ബയോടെക് മേഖലയിലും രാജ്യം ശക്തമായി വളർന്നു. കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി അഗ്രി-ബയോടെക് മേഖല 30 ശതമാനം വളർച്ച കൈവരിച്ചതായി റബോബാങ്ക് റിപ്പോർട്ട് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. ജനിതകമാറ്റം വരുത്തിയ/എഞ്ചിനീയറിംഗ് വിളകളുടെ ഒരു പ്രധാന ഉത്പാദകരായി രാജ്യം മാറാനും സാധ്യതയുണ്ട്.

അടിസ്ഥാന സൗകര്യ വികസനം

1951ൽ 0.399 ദശലക്ഷം കിലോമീറ്ററായിരുന്ന ഇന്ത്യൻ റോഡ് ശൃംഖല 2015ൽ 4.70 ദശലക്ഷം കിലോമീറ്ററായി വർദ്ധിച്ചതോടെ ഇന്ത്യൻ റോഡ് ശൃംഖല ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ റോഡ് ശൃംഖലയായി മാറി. മാത്രമല്ല, രാജ്യത്തെ ദേശീയ പാതകളുടെ ആകെ നീളം 24,000 കിലോമീറ്ററിൽ നിന്ന് (1947-69) 1,37,625 കിലോമീറ്ററായി (2021) വർദ്ധിച്ചു. ഗവൺമെന്റിന്റെ ശ്രമങ്ങൾ സംസ്ഥാന പാതകളുടെയും പ്രധാന ജില്ലാ റോഡുകളുടെയും ശൃംഖല വികസിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു. ഇത് വ്യവസായ വളർച്ചയ്ക്ക് നേരിട്ട് സംഭാവന നൽകി.

സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ഏഴ് പതിറ്റാണ്ടുകൾക്ക് ശേഷം, ഏഷ്യയിലെ മൂന്നാമത്തെ വലിയ വൈദ്യുതി ഉൽപ്പാദക രാജ്യമായി ഇന്ത്യ ഉയർന്നു. 1947-ലെ 1,362 മെഗാവാട്ടിൽ നിന്ന് 2022-ൽ 3,95,600 മെഗാവാട്ടായി വൈദ്യുതോൽപ്പാദന ശേഷി വർധിപ്പിച്ചു. മൊത്തത്തിൽ, ഇന്ത്യയിലെ വൈദ്യുതി ഉൽപ്പാദനം 1992- 93 കാലഘട്ടത്തിൽ 301 ബില്യൺ യൂണിറ്റിൽ നിന്ന് (BUs) 2022-ൽ 400990.23 MW ആയി വർദ്ധിച്ചു.

വിദ്യാഭ്യാസ മേഖലയിലെ പുരോഗതി

വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായം ആഗോള നിലവാരത്തിലേക്ക് എത്തിക്കാന്‍ ഇന്ത്യയ്ക്ക് സാധിച്ചു. സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തര കാലഘട്ടത്തിൽ സ്കൂളുകളുടെ എണ്ണം ഗണ്യമായി വർദ്ധിച്ചു. 2002-ൽ ഭരണഘടനയുടെ 86-ാം ഭേദഗതി പാസാക്കി പാർലമെന്റ് 6-14 വയസ് പ്രായമുള്ള കുട്ടികൾക്ക് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം മൗലികാവകാശമാക്കി.

സ്വാതന്ത്ര്യലബ്ധിയിൽ, ഇന്ത്യയുടെ സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 12.2% ആയിരുന്നു. 2011 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം ഇത്‌ 74.04% ആയി വർദ്ധിച്ചു. 6 മുതൽ 14 വയസ്സുവരെയുള്ള കുട്ടികൾക്ക് വിദ്യാഭ്യാസം ഉറപ്പാക്കാൻ സർക്കാർ 2001-ൽ സർവശിക്ഷാ അഭിയാൻ ആരംഭിച്ചു. കുട്ടികളെ സ്‌കൂളുകളിലേക്ക് ആകർഷിക്കുന്നതിനായി, പ്രത്യേകിച്ച് ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിൽ, 1995-ൽ സർക്കാർ ഉച്ചഭക്ഷണ പദ്ധതിയും നടപ്പിലാക്കാൻ തുടങ്ങി.

ഹെൽത്ത് കെയർ മേഖലയിലെ നേട്ടങ്ങൾ

മരണനിരക്കിലെ കുറവ് ഈ മേഖലയിൽ ഇന്ത്യ കൈവരിച്ച പ്രധാന നേട്ടങ്ങളിലൊന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. 1951-ൽ ആയുർദൈർഘ്യം ഏകദേശം 37 വർഷമായിരുന്നെങ്കിൽ, 2011-ൽ അത് ഏതാണ്ട് ഇരട്ടിയായി 65 വർഷമായി. 2022ൽ ഇത് 70.19 വർഷമായി. മാതൃമരണ നിരക്കും കുറഞ്ഞു.

നീണ്ട പോരാട്ടത്തിനൊടുവിൽ 2014-ൽ ഇന്ത്യയെ പോളിയോ വിമുക്ത രാജ്യമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. തുറസ്സായ സ്ഥലങ്ങളിൽ മലമൂത്ര വിസർജനം നിർത്താനും പകർച്ചവ്യാധികൾ പടരുന്നത് തടയാനും സ്വച്ഛ് ഭാരത് അഭിയാൻ പ്രചോദനം നൽകി. അഞ്ച് വയസ്സിന് താഴെയുള്ള കുട്ടികളുടെ മരണനിരക്ക് 1990-ൽ 126 ആയിരുന്നത് 2019-ൽ 34 ആയി കുറഞ്ഞു.

2025 ഓടെ ടിബി നിർമാർജനം ചെയ്യുമെന്ന് ഇന്ത്യ പ്രതിജ്ഞയെടുത്തു. പൊതുജനാരോഗ്യത്തിനായുള്ള ചെലവ് 2019-20 ൽ ₹ 2.73 ലക്ഷം കോടിയിൽ നിന്ന് 2021-22 ൽ ₹ 4.72 ലക്ഷം കോടിയായി ഉയർന്നു. 2018-ൽ കേന്ദ്ര സർക്കാർ ആയുഷ്മാൻ ഭാരത് പദ്ധതിയും ആരംഭിച്ചു. ഇതുവരെ 12.5 കോടി ആയുഷ്മാൻ കാർഡുകൾ വിതരണം ചെയ്തു, 1.23 കോടി ആളുകൾ ഇതിന്റെ പ്രയോജനം നേടിയിട്ടുണ്ട്.

കൊവിഡ് മഹാമാരി സമയത്ത് വന്‍ തോതില്‍ ഇന്ത്യ വാക്‌സിന്‍ നിര്‍മ്മിച്ചു. നിരവധി രാജ്യങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി അയക്കുകയും ചെയ്തു. വാക്‌സിന്‍ കുത്തിവയ്പ്പില്‍ ഇന്ത്യ കൈവരിച്ച നേട്ടത്തെ ലോകാരോഗ്യസംഘടന പ്രശംസിച്ചിരുന്നു.

ശാസ്ത്രീയ നേട്ടങ്ങൾ

ശാസ്ത്രീയ വികസനത്തിലേക്കുള്ള പാതയിൽ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യ ആത്മവിശ്വാസത്തോടെ മുന്നേറി. 1975-ൽ ആദ്യത്തെ ഉപഗ്രഹമായ ആര്യഭട്ട വിക്ഷേപിച്ചതോടെ തുടങ്ങിയ മുന്നേറ്റമായിരുന്നു അത്. അതിനുശേഷം, വിദേശ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ വിജയകരമായി വിക്ഷേപിച്ച ബഹിരാകാശ ശക്തിയായി ഇന്ത്യ ഉയർന്നു. ചന്ദ്രയാൻ-1-ലൂടെ, 2008-ൽ ചന്ദ്രോപരിതലത്തിൽ പതാക സ്ഥാപിക്കുന്ന ലോകത്തിലെ നാലാമത്തെ രാജ്യമായി ഇന്ത്യ മാറി.

ചൊവ്വയിലേക്കുള്ള ആദ്യ ദൗത്യം 2013 നവംബറിൽ വിക്ഷേപിച്ചു. അത് 2014 സെപ്റ്റംബർ 24 ന് വിജയകരമായി ഗ്രഹത്തിന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിലെത്തി. 2015 ജൂണിൽ പിഎസ്എൽവി-സി37 വഴി ഐഎസ്ആർഒ ഒരു റോക്കറ്റിൽ നിന്ന് 104 ഉപഗ്രഹങ്ങൾ (ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്നത്) വിക്ഷേപിച്ചു.